DERECİKÖREN TARİHİ
Köyümüze gelen göçerler önceleri EFİR merasini, cuma alanı ve kızılcık yaylasını yayla olarak kullanmislardir.Sonralari tabii sebebler (cuma alani kislari soguk ve yasami el verisi degildir)kizilcik yaylasida öyledir.Güvenlik ve salgin hastaliklar bu daginik aileleri bugün köyün bulundugu yerde toplamistir.Köyümüzün oturdugu yer kuzey rüzgarlarina kapali güneye bakan yer kaymalarindan olusmus düzlüklerin olustugu ve alt kesimlerinde iki kaynak suyu iki yüz metre assagida akan bir dere ve dere boyunca yemyesil bir vadi,yine bu dere yatagi kenarinda yer yer sulu tarima dayali arazilerin bulunmasi, o zaman sartlari icinde bu mekani bir iskan yeri haline getirmistir.
Köyümüzün suan mahalle ve mezrai olmamakla beraber yukarida zikr edilen kizilcik yaylasinin ön kesimlerinde bir mahalle olusmus bu mahalle 1952 yilina kadar köyümüzün bir mahallesi iken 1952 de köy statüsüne kavusarak Kütahyanin Simav ilcesine baglanmistir.Halen iki köydede ortak aileler ayni isimlerle anilan sülaleler mevcuttur.
TARIHI ESERLER :Köyümüze kayda deger tarihi eser yoktur .Sadece Efir alani denilen arazide gec bizans dönemine ait bir yerlesim yeri kalintilarina raslanilmaktadir.Köy ortasinda bulunan Aga cesmesi halen ayakta olup ,kitabesi mevcut degildir .Kesme tastan yapilmis olup hazinesi yoktur.Ayni isimle anilan Aga hamami seksenli yillarin basinda köy meydaninin genisletilmesi amaciyla yikilmistir.Ayrica köyümüzde yine köy meydanina yakin olan Haci Eyübe ait evin duvari ile Haci Adile ait evlerin duvarlarinda birer osmanlica kitabe bulunmaktadir.Kitabeler okunamamistir.
Ayrica köyümüzün altindan gecen ve Simav cayini olusturan kocadere üzerinde degirmen önü denilen yerde bir tarihi kemer köprü bulunmakta iken buda cahillige kurban edilerek 1985-86 yillarinda yikilip yerine beton köprü yapilmistir.
KÖYÜMÜZDE TARIM VE TİCARET
Köyümüz hayvan ve hayvanciliga bagli bir kültür üzerine kuruldugundan ve merkezlere cografi uzakligindan dolayi ciddi bir ticaretten söz etmek mümkün degildir .Bununla beraber hayvancilik ve tarim ana gelir kaynagidir . Baglari hep bol olmus fakat bu zenginligi meyvecilikte hicbir zaman istedigi seviyeye cikaramamis ,bu yüzden meyvecilikte hep cevre köylerin arkasinda kalmistir.Son yillarda Dut,Kiraz,Elma,Ayva ve Ceviz gibi meyvelerin yetistirilmesine agirlik verilmistir.Üzüm bagciligi ise gerilemis ,baglar ekin tarlasina yada hayvan otlagina dönmüstür .Köyümüzde ilk zamanlar Arpa (Akca ve Kilcikli olmak üzere )ve cavdar ekilmekte iken bugday simav yöresinden tegmin edilen tohumla 1960 li yillarda köyümüze gelmis önemli bir tarim ürünüdür.Tütünde bugday gibi köyümüze gec gelen bir tarim ürünüdür .
Köyde sari tütün denilen ve sadece kisilerin kendi ihtiyaclari icin ekilen bir tütün biliniyordu .Ticari amacli tütün Koca Ahmetler ile Düvertepeli ormanci Osman ortakligi ve Ali cavuslarin Bayram dayilar gibi isimler bu ürüne büyük emek vererek ,köylülerin halen bu üründen para kazanmalarina vesile olmuslardir .Köyümüz sinirlari icerisinde önemli bir maden ve minerale raslanilmamistir .
DEGIRMENLER:1960 lardan 1990 lara kadar köyümüzde üc degirmen mevcut iken bunlarda sanaiye ve tarihe yenik düsmüslerdir.Bu degirmenler Sükrü aganin degirmeni (Süküro degirmeni)degirmen önünde Orta degirmen ve Asagi degirmen olmak üzere .
YAG ve KISPE IMALATHANELERI : Köyümüzde üc adet yaghane varken bunlarda degirmenler gibi sanaiye ve tarihe yenilmislerdir . Bunlarda yagcilarin yag degirmeni ,Adillerin yag degirmeni ve Yetim Hasanlarinki....
Bu degirmenlerde Susam,Hashas (Önceleri hashas ekimi önemli bir yer tutmakta iken sonralari hashas ekimi yasaklanmistir)Citlenbik vb.ürünlerin yaglari sikilmakta idi .Bu ürünlerin sikilmis arta kalan kispeleri hayvan yemi olarak kullaniliyor ,bazen özelliklede susam kispesi yiyecek olarakta saklaniyordu.(Bu satirlarin yazarida yaghanelerin kapisinda susam kispesi icin beklemstir ,bazen cocuklara taze kispe dagitilirdi )
ÜZÜM ve SARAPHANELER:Üzüm önemli bir tarim ürünü iken köyümüzde üc adet saraphane (Halk dilinde söylenis sekli Sarpina )mevcut idi .Bu isim kullanilmakla birlikte hicbir zaman buralarda sarap üretilmemis sadece Pekmez ve Sira üretilmistir .Bu saraphanelerden biri bugün imam evi ve PTT santrali olan binanin yerinde ,digeri eski ilk okulun alt tarafinda idi.Hala yikik duvarlari durmaktadir .
Diger ücüncüsü ise degirmen önünde Orta degirmene yakin bir yerde iken 1976 da simav yolu acilmaya baslandiginda yol güzergahinda kalarak yikilmistir .Bu sarphanelerin tamaminin mülkiyeti köy tüzel kisiligine ait idi .
KÖY ODALARI :Koca oda ,Efendo nun odasi ve Hamzalarin odasi olmak üzere üc köy odasi mevcuttur .Bunlarin tamami hala ayakta olup kismi olarak tarihi görevlerini yerine getirmeye calismaktadirlar. Günün sartlarinda tanidigi olmayan tüccar ,gece gec gelen misafirler (Tuzcular , Nane yagcilari ve Gezerler) bu konaklardan istifade etmekte idiler . Bu konaklar gece ve gündüz aciktirlar . Koca odanin bakimi muhtarliga , diger odalarin bakimi (iase ,temizlik ve gerekli malzemenin temini) sahislara aittir .
MEHMET ABLAK